Blog: Het Paard

Tijdens de terugreis van vakantie krijgt consultant Hermen te maken met een bijzonder stukje crisismanagement. En Hermen zou Hermen niet zijn als hij daar niet zijn juridische brein op los zou laten. 
Lees Hermens zomerse avontuur in de blog Het Paard.
 

Op station München rolt de ICE naar Hannover binnen, tien minuten later dan gepland. Ik sta precies bij de coupé waar ik een stoel heb gereserveerd voor de komende viereneenhalf uur. Er zit geen beweging in de wachtrij waar ik in sta, terwijl ik zie dat bij andere coupés mensen wel naar binnen gaan. Er wordt vertwijfeld heen en weer gekeken en iemand probeert al roepend de aandacht van een conducteur te trekken. Die heeft geen haast, maar om te voorkomen dat mensen beginnen te steigeren, legt hij uiteindelijk uit dat de airco kapot is in mijn coupé. Met rood-wit lint begint hij de stoelen af te zetten, zodat alleen het gangpad door de coupé nog toegankelijk is.

En dat was het qua informatievoorziening. De rest van de reis lijken de conducteurs zich te wanen in de finale van het olympisch snelwandelen met hun blik op oneindig. Een kudde van zeker honderd mensen moet in een volgeboekte trein op zoek naar alternatieve zitplekken. Veel mensen belanden op de grond in de halletjes tussen coupés, waar het nog veel warmer is dan in de afgesloten coupé. Een enkeling die het toch waagt in de coupé te gaan zitten wordt weggestuurd. Zelf ga ik op de grond zitten met mijn rug tegen de wand van de kiosk aan boord. Op een informatiescherm tegenover mij komt af en toe reclame voorbij, nu voor een Duits installatiebedrijf van airco’s.  

'Wellicht is het een geval van beroepsdeformatie, maar ik vermoed dat dit te maken heeft met aansprakelijkheid'

Terwijl steeds meer botten in mijn lijf pijn beginnen te doen, begin ik te mijmeren over waarom er niemand wordt toegelaten tot een coupé zonder airco. Het zal vast warm zijn en nog warmer als daar honderd mensen zitten te zweten. Tegelijkertijd staan en zitten mensen van alle leeftijden nu op onveilige plekken, plekken waar het ook warm is, plekken die helemaal geen plekken zijn. Om bij de wc te komen moet ik over allerlei hindernissen als koffers, tassen en benen. Wellicht is het een geval van beroepsdeformatie, maar ik vermoed dat dit te maken heeft met aansprakelijkheid. Hebben ze in Duitsland wel eens gehoord van proportionaliteit?

Even googelen leert dat in 2010 de Duitse spoorwegen miljoenen euro’s schadevergoeding hebben moeten betalen aan reizigers vanwege kapotte airco’s. Waarschijnlijk hebben ze toen een jurist van stal gehaald die heeft gezegd: ‘geen airco, geen reizigers’. En eerlijk is eerlijk, ik ben thuisgekomen en ik heb geen grondslag om de rekening van mijn fysio in te dienen. Het enige waar ik recht op heb zijn de zes euro reserveringskosten voor een stoel. Het protocol heeft zijn werk gedaan.

Maar heeft de jurist zijn werk ook gedaan? Voor mij bestaat het werk uit nadenken over oplossingen voor problemen, niet het probleem verplaatsen naar een andere partij. Ik begrijp dat er niet ineens een extra treinstel kan worden aangekoppeld en dat in het hoogseizoen treinen wel eens vol kunnen zitten. Wat ik vooral mis is de aandacht van de jurist voor het personeel op de werkvloer. Aan het einde van elke omroep werd de reizigers een aangename reis gewenst, zonder ook maar met een woord te reppen over de situatie. Geen verontschuldigingen, geen informatie over waar er eventueel nog wel zitplekken zouden zijn. Ik waardeer opnieuw de informatieplicht die in het gezondheidsrecht op artsen rust, vooral als er een paardenmiddel wordt ingezet.